Sekrety budowy układu pokarmowego człowieka

 

jedzeniePrawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego człowieka jest gwarancją dobrego zdrowia i samopoczucia. Jego sprawna praca pozwala bowiem na przyjmowanie pożywienia, przyswajanie niezbędnych do odżywiania składników oraz wydalania resztek pokarmowych oraz szkodliwych substancji. Sekretem budowy układu trawiennego (bo tak też bywa nazywany układ pokarmowy) pozwalającym na prawidłowe odżywianie organizmu jest połączeniu szeregu wysoko wyspecjalizowanych narządów pełniących określone funkcje.

Budowa układu trawiennego człowieka

Na budowę układu pokarmowego składają się przewód pokarmowy i dwa wielkie gruczoły, jakimi są wątroba i trzustka. Przewód pokarmowy człowieka kształtem przypomina kanał i może liczyć nawet osiem metrów. Składa się z następujących odcinków:

* jama ustna;
* gardło;
* przełyk;
* żołądek;
* jelito cienkie;
* jelito grube.

Jama ustna jest pierwszym elementem układu pokarmowego człowieka i to w niej zachodzą pierwsze procesy trawienne, do których należą rozdrabnianie, zwilżanie przez ślinę i formowanie kęsów z przyjętego pokarmu. Następnie treści pokarmowe są przenoszone za pomocą języka do gardła, skąd przedostają się do przełyku. Odpowiednie skurcze mięśni transportują pokarm do żołądka będącego centralnym punktem układu trawiennego człowieka. Z żołądka natomiast treści pokarmowe są transportowane do jelita cienkiego, gdzie następuje wchłanianie przez kosmki jelitowe mleczka pokarmowego, które jest transportowane przez krew do każdej żywej komórki organizmu. Jelito cienkie jest także odpowiedzialne za końcowe trawienie pożywienia. Resztki pokarmowe są dalej przesuwane do jelita grubego, w którym odbywa się końcowy proces formowania kału. Na tym etapie następuje również wchłanianie wody, elektrolitów i soli mineralnych z resztek pokarmowych.

Żołądek – centralny element przewodu pokarmowego

Żołądek jest jednym z najważniejszych (a także najszerszym) elementów przewodu pokarmowego człowieka oraz całego układu trawiennego. To w nim gromadzą się treści pokarmowe oraz w nim zachodzi szereg istotnych procesów ich przetwarzania. Znajduje się w jamie brzusznej na wysokości od jedenastego kręgu piersiowego (tu mieści się wpust żołądka) do trzeciego kręgu lędźwiowego (w tym miejscu położony jest z kolei odźwiernik). Podstawową rolą żołądka jest trawienie białek zawartych w pożywieniu, a także rozdrabnianie oraz wyjaławianie pokarmu i przygotowywanie go do dalszej obróbki w kolejnych odcinkach przewodu pokarmowego. Procesy zachodzące w tym narządzie są możliwe dzięki sokowi żołądkowemu oraz zawartych w nim enzymach: podpuszczce i pepsynie. Pierwszy z nich odpowiada za ścinanie białka w mleku, zadaniem drugiego zaś jest zapoczątkowanie trawienia białek. Istotną rolę w pracy żołądka odgrywa kwas solny, który uaktywnia wspomniane enzymy trawienne i wspomaga trawienie treści pokarmowych.

Budowa żołądka

Żołądek jest narządem łączącym przełyk z jelitem cienkim. Ma workowato-hakowaty kształt i elastyczne ściany umożliwiające zmianę jego wielkości. Pojemność żołądka waha się od 1000 do 3000 ml. Jego przeciętna długość wynosi 25-30 cm, a szerokość mieści się w granicach 12-14 cm. Anatomicznie narząd ten składa się z wpustu, dna, trzonu oraz części odźwiernikowej. Wpust stanowi pierwszy odcinek żołądka i łączy go z przełykiem. Na trzon składają się dwie krzywizny: większa i mniejsza. Najniżej położony punkt krzywizny mniejszej jest nazywany wcięciem żołądkowym i dzieli trzon żołądka od części odźwiernikowej, która jest natomiast zbudowana z jamy odźwiernikowej i kanału odźwiernikowego. Zwieńcza ją odźwiernik spajający żołądek z dwunastnicą.

Z punktu widzenia histologii zaś ściana żołądka jest zbudowana z trzech warstw. Są nimi: błona śluzowa, błona mięśniowa (zwana także mięśniówką) oraz błona surowicza. Mięśniówka z kolei jest zbudowana z trzech warstw mięśni (podłużnej, okrężnej i skośnej).

Układ pokarmowy (obok układu kostnego, mięśniowego, oddechowego, moczowo-płciowego, krążenia, chłonnego, nerwowego oraz połączenia kości) jest jednym z podstawowych systemów działających w organizmie człowieka. Jego budowa została ukształtowana przez ewolucję w sposób umożliwiający jak najlepsze korzystanie z substancji odżywczych zawartych w pożywieniu i odżywianie organizmu pozwalające na zachowanie prawidłowych funkcji życiowych. Dzięki wyspecjalizowanym zadaniom układu trawiennego oraz budowie poszczególnych narządów i gruczołów człowiek jest w stanie przyswajać substancje istotne z punktu widzenia jego zdrowia i życia.

Ocena: 5/5 | Głosów: 1

Dodaj komentarz